Giáo Hoàng Lêô XIV: Một vị giáo hoàng “của trái tim”

Đức Giáo hoàng Lêô XIV đã kêu gọi toàn thể tín hữu khắp thế giới ăn chay và cầu nguyện cho hòa bình vào thứ Sáu, ngày 22 tháng 8, lễ kính Đức Maria Nữ Vương.

“Maria là Mẹ của các tín hữu nơi trần gian này,” Đức Lêô nói vào cuối buổi triều yết chung hôm thứ Tư, “và cũng được khẩn cầu như Nữ Vương Hòa Bình, trong khi thế giới chúng ta vẫn đang bị thương tích bởi chiến tranh ở Thánh Địa, tại Ukraine và nhiều vùng khác trên thế giới.”

Đức Lêô mời gọi “tất cả các tín hữu hãy dâng trọn ngày 22/8 để ăn chay và cầu nguyện, khẩn xin Chúa ban cho chúng ta hòa bình và công lý, lau khô dòng lệ của những người đang đau khổ vì chiến tranh.”

“Maria, Nữ Vương Hòa Bình,” ngài cầu nguyện, “xin chuyển cầu để muôn dân tìm lại được con đường hòa bình.”

Bí tích tha thứ nơi Bữa Tiệc Ly

Lời kêu gọi của Đức Giáo hoàng được đưa ra sau khi ngài giảng huấn về trình thuật Tiệc Ly trong Tin Mừng Gioan, đặc biệt về mầu nhiệm tha thứ, được thể hiện nơi cử chỉ Chúa Giêsu trao miếng bánh cho kẻ phản bội Giuđa Iscariot.

Đức Lêô gọi đây là “một trong những cử chỉ nổi bật và rạng ngời nhất trong Tin Mừng”: “Không chỉ là một cử chỉ chia sẻ, mà còn hơn thế nhiều – đó là nỗ lực cuối cùng của tình yêu, quyết không bỏ cuộc.”

Thế nhưng, Giuđa đã từ chối.

“Đoạn Tin Mừng này khiến chúng ta bàng hoàng,” Đức Lêô nói, “như thể sự dữ vốn ẩn giấu bấy lâu nay đã phơi bày khi tình yêu cho thấy gương mặt yếu đuối nhất của mình.”

“Chính vì thế, miếng bánh ấy lại chính là ơn cứu độ của chúng ta: vì nó cho thấy Thiên Chúa làm mọi sự – tuyệt đối mọi sự – để đến với chúng ta, ngay cả khi chúng ta khước từ Ngài.”

“Chính ở đây, tha thứ bộc lộ toàn năng của nó và tỏ hiện khuôn mặt đích thực của hy vọng. Tha thứ không phải là quên lãng, cũng chẳng phải là yếu đuối,” Đức Lêô nói. “Tình yêu của Đức Giêsu không phủ nhận sự thật về đau khổ, nhưng cũng không để sự dữ có lời nói cuối cùng.”

Hòa bình và tha thứ – quà tặng nhưng không của Đức Kitô

Hai chủ đề này – hòa bình và tha thứ – đã được Đức Lêô đề cập ngay từ ban công Đền Thánh Phêrô trong buổi tối ngài được bầu:

“Bình an ở cùng anh chị em!” – đó là những lời đầu tiên của Đức Lêô XIV gửi đến tín hữu.

“Thiên Chúa yêu thương chúng ta,” ngài nói thêm hôm đó, “Thiên Chúa yêu thương tất cả anh chị em, và sự dữ sẽ không thắng nổi!”

Trong những tháng đầu triều đại, Đức Lêô đã nhiều lần trở lại hai chủ đề này, khiến chúng dần trở thành nét chính yếu trong triều đại còn rất trẻ của ngài.

Trong sứ điệp gửi hội nghị AI For Good tháng 6, Đức Giáo hoàng trích dẫn định nghĩa nổi tiếng của thánh Augustinô về hòa bình: “sự an bình của trật tự”.

Trong buổi tiếp kiến ngoại giao đoàn tại Tòa Thánh ngày 17/5, ngài nhấn mạnh: hòa bình “được xây dựng trong con tim và từ con tim, bằng cách loại bỏ kiêu ngạo và hận thù, và cẩn trọng trong lời nói.”

“Con tim” – một chủ đề Augustinô

Theo thánh Augustinô, con tim không chỉ là một cơ quan sinh học, mà là nơi sâu thẳm nhất của khát vọng con người, nơi chúng ta gặp gỡ Thiên Chúa.

“Cor” trong tiếng Latinh – con tim – chính là nơi Thiên Chúa chờ đợi ta.

Điều này cũng gợi nhắc châm ngôn nổi tiếng “Cor ad cor loquitur” – “Con tim ngỏ lời cùng con tim” của thánh John Henry Newman, linh mục Dòng Oratorian, người đã trở lại Công giáo ở thế kỷ XIX, được Đức Lêô XIII tấn phong Hồng y năm 1879. Newman được phong thánh năm 2019 và ngày 31/7 vừa qua, Đức Lêô XIV đã công bố ý định tuyên phong ngài là Tiến sĩ Hội Thánh.

Một vị giáo hoàng “của con người”

Trong dịp kỷ niệm 100 ngày đầu triều, đài NBC5 Chicago đã có cuộc phỏng vấn độc quyền với ông John Prevost – anh trai Đức Giáo hoàng (trong ba anh em, Louis Jr. là cả, John là con giữa, Robert – nay là Đức Lêô XIV – là út). John gọi em mình là “một vị giáo hoàng của dân.”

Dù đánh giá ấy mang tính cá nhân, nhưng thực tế là tín hữu – đặc biệt giới trẻ – đã đón nhận Đức Lêô rất nồng nhiệt. Ngài đã quy tụ hơn một triệu bạn trẻ trong Thánh lễ Năm Thánh tại công viên Tor Vergata, Rôma, ngày 3/8.

Tại đây, Đức Lêô nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nuôi dưỡng một con tim chân thành:

“Chúng ta không được dựng nên cho một cuộc sống dậm chân tại chỗ, mọi sự đều được cho sẵn,” ngài nói, “nhưng cho một sự hiện hữu luôn được đổi mới bằng sự tự hiến trong tình yêu.”

“Chính vì thế, chúng ta không ngừng khát khao một điều ‘hơn nữa’ mà không tạo vật nào có thể trao ban,” Đức Lêô nói, “chúng ta mang trong lòng một cơn khát sâu xa và cháy bỏng mà không thức uống trần gian nào có thể thỏa mãn.”

“Và khi đã biết điều ấy,” ngài nhấn mạnh, “đừng để con tim mình bị lừa dối bởi những thứ giả tạo rẻ tiền!”

Các nhà quan sát Vatican vẫn đang chờ đợi Đức Lêô đưa ra những quyết định lớn và khó khăn. Nhưng có lẽ, chương trình triều đại của ngài đã được bộc lộ: ngài muốn trở thành một vị giáo hoàng của con tim.

Dịch theo: Leo XIV: A pope ‘of the heart’ | Crux