Bình luận: Mùa Chay là thời gian để đào sâu sự hiểu biết và trải nghiệm về Thiên Chúa chịu khổ nạn, chịu đóng đinh và phục sinh, Đấng yêu thương chúng ta và khao khát hiệp nhất với chúng ta.
Sau một thời gian dài của Mùa Thường Niên, các tín hữu Kitô sắp bước vào Mùa Chay, một mùa sám hối và chuẩn bị tâm hồn.
Thánh Luca thuật lại rằng sau khi chịu phép rửa, Chúa Giêsu “được đầy Thánh Thần … và được Thần Khí dẫn vào hoang địa bốn mươi ngày, chịu ma quỷ cám dỗ” (Lc 4,1-2). Sách Giáo lý Hội Thánh Công Giáo giải thích:
“Tin Mừng nói về thời gian Chúa Giêsu sống cô tịch trong hoang địa ngay sau khi chịu phép rửa của Gioan. Ngài được Thánh Thần dẫn vào hoang địa, ở đó suốt bốn mươi ngày không ăn uống; sống giữa các dã thú và có các thiên thần hầu hạ” (GLHTCG 538).
Theo truyền thống cổ xưa, Mùa Chay kéo dài bốn mươi ngày để tưởng niệm bốn mươi ngày Chúa Giêsu ở trong hoang địa. Giáo lý dạy rằng: “Bằng bốn mươi ngày trọng thể của Mùa Chay, Giáo Hội hằng năm hiệp thông vào huyền nhiệm Chúa Giêsu trong hoang địa” (GLHTCG 540).
Nhưng tại sao Chúa Giêsu lại vào hoang địa? Tại sao không đến ngay Giêrusalem để giảng dạy? Tại sao không ở trên núi Carmel với những suối nước trong lành? Trong tất cả những nơi có thể, tại sao hoang địa lại được chọn? Và tại sao Giáo Hội sử dụng thời gian của Chúa Giêsu trong hoang địa làm nền tảng cho Mùa Chay?
Chúa Giêsu – Ađam mới và Israel mới
Chúa Giêsu vào hoang địa để sửa chữa hai khoảnh khắc phản loạn quan trọng trong lịch sử cứu độ. Ngài đã đối diện với cám dỗ của Satan, nhưng không bị khuất phục. Ngược lại, Ngài luôn vâng phục Chúa Cha.
Chúa Giêsu – Ađam mới
Ađam đầu tiên đã chọn chính mình thay vì chọn Thiên Chúa, coi Thiên Chúa là một quyền lực cần lật đổ. Ngược lại, Chúa Giêsu dù đói và mệt mỏi, vẫn trung thành với Chúa Cha. Giáo lý tóm lược: “Chúa Giêsu là Ađam mới, Đấng đã trung thành chính nơi mà Ađam đầu tiên đã sa ngã” (GLHTCG 539).
Chúa Giêsu – Israel mới
Dân Israel đã lang thang trong hoang địa bốn mươi năm, luôn than trách và nghi ngờ Thiên Chúa. Nhưng Chúa Giêsu đã hoàn thành trọn vẹn ơn gọi của Israel. Giáo lý khẳng định: “Trái ngược với những kẻ đã từng làm Chúa nổi giận trong suốt bốn mươi năm nơi hoang địa, Chúa Kitô đã hoàn toàn vâng phục ý muốn của Thiên Chúa” (GLHTCG 539).
Chúa Giêsu không chỉ chiến thắng cám dỗ trong hoang địa, mà còn chuẩn bị cho cuộc khổ nạn, cái chết và phục sinh của Ngài. Vì vậy, Giáo Hội lấy hoang địa làm mẫu mực cho Mùa Chay. Cũng như thời gian của Chúa Giêsu trong hoang địa hướng đến mầu nhiệm Vượt Qua, thì Mùa Chay cũng chuẩn bị chúng ta cử hành mầu nhiệm ấy trong Tam Nhật Thánh.
Mùa Chay và lời mời gọi hoán cải
Với bối cảnh này, chúng ta có thể hiểu tại sao Mùa Chay bắt đầu bằng Thứ Tư Lễ Tro. Hôm ấy, các tín hữu được đánh dấu bằng tro và được nhắc nhở rằng họ cần chết đi cho chính mình và sống trọn vẹn hơn cho Chúa Kitô, như lời Thánh Phaolô:
“Anh em không biết rằng tất cả chúng ta, những người đã được chịu phép rửa trong Đức Kitô Giêsu, là được chịu phép rửa trong cái chết của Ngài sao? Vậy, nhờ phép rửa trong cái chết, chúng ta đã được mai táng với Ngài, để như Đức Kitô đã sống lại từ cõi chết nhờ vinh quang của Chúa Cha, thì chúng ta cũng được sống một đời sống mới” (Rm 6,3-4).
Mùa Chay không chỉ là thời gian sám hối, mà còn là thời gian đào sâu sự hiểu biết về mầu nhiệm Vượt Qua. Mùa Chay là thời gian cầu nguyện, chay tịnh và làm việc bác ái. Mỗi người tín hữu cần nhận ra tầm quan trọng của mầu nhiệm này đối với đời sống Kitô hữu.
Sống Mùa Chay đúng nghĩa
Trong Bí tích Rửa tội, chúng ta trở nên chi thể của Chúa Kitô, cùng tham dự vào cuộc khổ nạn, cái chết và phục sinh của Ngài. Hằng ngày, chúng ta được mời gọi vác thập giá của mình, từ bỏ bản thân và tín thác vào Thiên Chúa. Chính qua thập giá, chúng ta được thông phần vào sự phục sinh.
Trong một thế giới bận rộn với vô số cám dỗ, thật dễ dàng để quên đi huyền nhiệm này. Chúng ta dễ dàng chạy theo những gì thoải mái, dễ dàng hoặc thỏa mãn bản thân. Chúng ta cần sự trợ giúp của Thiên Chúa để tập trung lại, để định hướng cuộc sống theo con đường yêu thương hy sinh.
Mùa Chay là một món quà. Nó đòi hỏi sự suy tư, buộc chúng ta phải dừng lại, suy ngẫm về cuộc đời mình, từ bỏ những thói quen xấu và quay về với Chúa Kitô. Mùa Chay kêu gọi chúng ta cầu nguyện, kiêng thịt, giúp đỡ người nghèo và sống khổ chế. Mùa Chay nhắc nhở chúng ta rằng: “Mầu nhiệm Vượt Qua là trọng tâm của đời sống anh em. Hãy hướng lòng về mầu nhiệm này.”
Mùa Chay không phải là thời gian để tập trung vào bản thân, không chỉ đơn thuần là cải thiện cá nhân hay trị liệu tâm lý. Mùa Chay hướng chúng ta đến Thiên Chúa, giúp chúng ta trải nghiệm và hiểu sâu hơn về Đấng Chịu Đóng Đinh và Phục Sinh, Đấng yêu thương và mong muốn hiệp nhất với chúng ta.
Mùa Chay dẫn chúng ta đến một Tuần Thánh sốt sắng, nơi chúng ta sẽ cử hành chính mầu nhiệm Vượt Qua mà chúng ta đã sống trong suốt Mùa Chay. Một Mùa Chay tốt lành sẽ dẫn đến một Tuần Thánh sốt sắng. Và một Tuần Thánh sốt sắng là con đường dẫn chúng ta đến sự hiệp nhất đích thực với Thiên Chúa và niềm vui Phục Sinh.
Tác giả: “Cha Jeffrey Kirby, STD, là cha xứ của giáo xứ Our Lady of Grace tại Indian Land, Nam Carolina, và là người dẫn dắt kênh YouTube ‘Daily Discipleship With Father Kirby.'”
