Một bài xã luận trên L’Osservatore Romano đã phân tích những thách thức cấp bách nhất mà tân Tổng thống Hoa Kỳ phải đối mặt trong nhiệm kỳ tới đây của mình. Đối với người đứng đầu Nhà Trắng, điều cốt yếu là làm việc để vượt qua sự phân cực đã chia rẽ đời sống chính trị Mỹ trong nhiều năm. Những “Hợp chủng quốc” nhưng bị chia rẽ sẽ là một mối đe dọa nghiêm trọng đối với thế giới vốn đã rạn nứt và phân mảnh.
Thế giới sau Chiến tranh Lạnh
Lịch sử không “kết thúc” sau sự sụp đổ của Bức tường Berlin và Liên Xô. Một ảo tưởng mà một số nhà khoa học chính trị và chính trị gia đã nuôi dưỡng vào cuối thế kỷ trước đã bị chứng minh là hoàn toàn sai lầm.
Ngay từ đầu thế kỷ 21, sự kiện “không thể tưởng tượng” – vụ tấn công khủng bố vào tòa tháp đôi ở New York – đã trở thành hồi chuông cảnh tỉnh cho những ai tin vào một kỷ nguyên ổn định toàn cầu với nền kinh tế tự do.
Ba thập kỷ kể từ khi Bức tường Berlin sụp đổ, nhân loại chứng kiến ngày càng nhiều xung đột, từ khủng hoảng địa phương lan rộng thành khu vực, và đỉnh điểm là “cuộc chiến tranh thế giới thứ ba theo từng mảnh” mà Đức Giáo hoàng Phanxicô đã tiên đoán.
Trong giai đoạn này, những lực lượng kinh tế, chính trị, và quân sự của các cường quốc thế giới đã định hình lại. Chúng ta đang sống trong một thế giới đa cực, nơi mà việc đạt được sự đồng thuận, đặc biệt trong thời khủng hoảng, trở nên phức tạp hơn bao giờ hết.
Sứ mệnh của Donald Trump trong nhiệm kỳ thứ hai
Trong bối cảnh đó, vào thứ Hai tới đây, Donald Trump sẽ tuyên thệ nhậm chức Tổng thống Hoa Kỳ lần thứ hai, với cam kết bảo vệ Hiến pháp và phục vụ nhân dân Mỹ.
Tuy nhiên, nhiệm kỳ của ông không chỉ có hy vọng mà còn nhiều lo ngại, bởi Hoa Kỳ vẫn giữ vai trò quan trọng trong các động lực chính trị và kinh tế toàn cầu, dù thế giới không còn một siêu cường duy nhất.
Tổng thống Trump đã nhiều lần cam kết chấm dứt chiến tranh tại Ukraine và không tham gia bất kỳ xung đột mới nào trong nhiệm kỳ của mình. Tuy nhiên, cách ông sẽ ứng xử với các tổ chức quốc tế vẫn còn là dấu hỏi lớn.
Các vấn đề quan trọng khác như nhập cư, môi trường, và phát triển kinh tế dựa trên công nghệ cũng sẽ là trọng tâm mà chính quyền của ông phải đối mặt, không chỉ từ sự giám sát của người dân Mỹ mà còn từ cộng đồng quốc tế.
Khôi phục giá trị cốt lõi của nước Mỹ
Trong lịch sử, Hoa Kỳ đã phát triển mạnh mẽ khi mở cửa với thế giới, xây dựng một hệ thống đảm bảo tự do, phát triển kinh tế, và tiến bộ về quyền con người. Điều này đã xảy ra dưới cả các tổng thống thuộc Đảng Cộng hòa và Dân chủ. Một nước Mỹ co mình sẽ là “nghịch lý.”
Tổng thống Trump cần vượt qua sự chia rẽ và phân cực đã đeo bám chính trị Mỹ suốt nhiều năm, mà đỉnh điểm là vụ bạo loạn tại Điện Capitol ngày 6 tháng 1 năm 2021 – một trong những ngày đáng buồn nhất của lịch sử quốc gia.
Mười năm trước, Đức Giáo hoàng Phanxicô, trong bài phát biểu trước Quốc hội Hoa Kỳ, đã nhấn mạnh những giá trị sáng lập của quốc gia này. Bài phát biểu đó, được tán dương từ cả hai đảng, đã nêu bật bốn nhân vật vĩ đại của nước Mỹ:
- Abraham Lincoln, biểu tượng của tự do.
- Martin Luther King, người mơ về quyền bình đẳng.
- Dorothy Day, người đấu tranh không ngừng cho công lý và người bị áp bức.
- Thomas Merton, người gieo hòa bình qua sự đối thoại và chiêm niệm.
Những giá trị mà họ đại diện chính là điều đã làm nên sự vĩ đại của nước Mỹ và là điều mà thế giới vẫn cần ngày hôm nay. Nhiệm vụ của Tổng thống Trump, nếu muốn để lại di sản tích cực, chính là làm sống lại những giá trị này.