WHĐ (20/9/2024) – Để đánh dấu cột mốc 50 năm thành lập Giáo phận Phan Thiết, trong năm 2024, Đức Giám mục (ĐGM) Giuse Đỗ Mạnh Hùng, vị chủ chăn giáo phận, đã xin Tòa Thánh Vatican cho phép cộng đoàn Dân Chúa nơi đây cử hành Năm Thánh từ ngày 01/01/2024 đến ngày 13/01/2025.
Cách riêng, trong hai ngày 16 và 20/9/2024, Giáo phận đã tổ chức chương trình tạ ơn mừng kim khánh này với các sự kiện rất đặc biệt:
– Khánh thành nhà khách Trung tâm Hành hương Thánh Mẫu (TTHHTM) Tàpao
– Làm phép Linh đài Đức Mẹ Tàpao
– Đêm Diễn nguyện mừng Kim khánh Giáo phận
– Thánh lễ tạ ơn mừng Kim khánh Giáo phận.
Các sự kiện này càng thêm ý nghĩa với sự hiện diện của Hội đồng Giám mục Việt Nam (HĐGMVN) vì Tàpao đã được chọn làm nơi HĐGMVN tổ chức hội nghị kỳ II năm 2024, từ ngày 16 đến ngày 20/9/2024
1. KHÁNH THÀNH VÀ LÀM PHÉP NHÀ KHÁCH TTHHTM TÀPAO
Chiều ngày 16/9/2024, trước sự chứng kiến đầy phấn khởi của đại diện cộng đoàn dân Chúa Giáo phận Phan Thiết, ĐGM Giuse Đỗ Mạnh Hùng cùng với Đức Tổng Giám mục (ĐTGM) Giuse Nguyễn Năng và ĐTGM Giuse Vũ Văn Thiên đã cắt băng khánh thành, rồi ngay sau đó ĐTGM Giuse Nguyễn Năng đã chủ sự làm phép nhà khách TTHHTM Tàpao.
Đối với Giáo phận Phan Thiết, việc khánh thành nhà khách TTHHTM Tàpao là sự kiện được chờ đợi trong hơn một năm qua vì công trình này, khi được đưa vào sử dụng, sẽ mang lại nhiều tiện ích, phục vụ mọi người, không chỉ trong Giáo phận mà còn cả các khách hành hương xa xôi mỗi lần về viếng thăm Mẹ Tàpao.
Nhà khách TTHHTM Tàpao được khởi công xây dựng vào ngày 05/3/2023 do chính vị Đại diện Tòa Thánh là ĐTGM Marek Zalewski chủ sự nghi thức đặt viên đá đầu tiên.
Tòa nhà gồm 1 tầng hầm và 5 tầng nổi, có đầy đủ các phòng: nhà nguyện, phòng hội lớn, các phòng họp nhỏ, 150 phòng ở, nhà ăn, sảnh tiếp đón và bãi đậu xe ở tầng hầm. Bên cạnh nhà khách, giáo phận cũng cho thi công tòa nhà phụ với quy mô xây dựng gồm 3 tầng nổi là nơi làm nhà bếp, nhà giặt và chỗ nghỉ cho các nhân viên.
Ngay sau nghi thức làm phép nhà khách TTHHTM Tàpao là chương trình đón tiếp HĐGMVN về Tàpao dự hội nghị:
2. LÀM PHÉP LINH ĐÀI ĐỨC MẸ TÀPAO
Linh đài Đức Mẹ Tàpao ở độ cao khoảng 200m so với mực nước biển. Cách nay 65 năm, Thánh tượng Mẹ Tàpao đã được Đức cha Marcel Piquet (Lợi) – nguyên Giám mục giáo phận Nha Trang – làm phép vào lễ kính Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội 08/12/1959.
47 năm sau, vào ngày 13/8/2006, Đức cha Phaolô Nguyễn Thanh Hoan – Giám mục giáo phận Phan Thiết khi ấy – đã cử hành thánh lễ đặt viên đá đầu tiên xây dựng mặt bằng Linh đài Đức Mẹ Tàpao, và làm đường bên phải lên Linh đài. Hai hạng mục cùng được khánh thành ngày 13/5/2007.
Ngày 07/6/2024, Giáo phận đã khởi công trùng tu Linh đài Đức Mẹ và hoàn thành sau đó 3 tháng. Đây là một trong những hoạt động nhằm hướng tới dịp kỷ niệm 65 năm Làm phép thánh tượng Đức Mẹ Tàpao (08/12/1959 – 08/12/2024). Linh đài Đức Mẹ Tàpao được thiết kế theo cử chỉ dang tay trong phụng vụ. Mẹ đứng ở giữa, linh đài trải rộng hai bên trái phải như hai bàn tay của Mẹ đang dang rộng để đón chào và ôm lấy đoàn con khắp muôn phương tìm về bên Mẹ. Bên trái linh đài (nhìn từ dưới lên) có Nhà phục vụ khách hành hương.
Lúc 16g15 ngày 19/9/2024, ĐTGM Marek Zalewski đã chủ sự Phụng vụ Kinh Chiều và làm phép Linh đài Đức Mẹ Tàpao trước sự hiện diện của HĐGMVN và nhiều linh mục, tu sĩ, chủng sinh, giáo dân, cùng các phái đoàn Công giáo đến từ Ý, Pháp, Hoa Kỳ và Thái Lan.
3. ĐÊM DIỄN NGUYỆN MỪNG KIM KHÁNH GIÁO PHẬN
Ngay sau nghi thức làm phép Linh đài, vào buổi tối cùng ngày, chương trình diễn nguyện tạ ơn mừng kim khánh Giáo phận Phan Thiết đã diễn ra tại khu vực lễ đài của TTHHTM Tàpao.
Đêm diễn nguyện có chủ đề “Cùng Mẹ Loan Báo Tin Mừng” với 4 phần chính: Rước kiệu tôn vinh Mẹ & lần chuỗi Mân Côi; Suy niệm đề tài “Đức Maria – hình ảnh của Giáo hội hiệp hành”; Diễn nguyện; và Chầu Thánh Thể.
Giữa không gian bao la của núi rừng, cộng đoàn chìm vào những giây phút thánh thiêng bên Mẹ để ca ngợi hồng ân Thiên Chúa. Mọi người cùng hòa chung tâm tình qua bài ca Ave Maria di Lourdes, được hát vang với bốn thứ ngôn ngữ: Việt, Pháp, Anh và Ý.
Các tiết mục trình diễn trong đêm diễn nguyện thấm đẫm tâm tình tạ ơn, đưa cộng đoàn tham dự nhìn lại hành trình lớn lên của Giáo phận Phan Thiết qua các giai đoạn:
– Quá trình thai nghén: cùng Mẹ Maria đón nhận;
– Được sinh ra và lớn lên: cùng Mẹ Maria sống hiệp thông;
– Xây dựng một Giáo phận hiệp hành: cùng Mẹ Maria loan báo Tin Mừng.
– Phần cuối là giờ Chầu Thánh Thể: cùng Mẹ Maria dâng lên Chúa lòng yêu mến tôn thờ.
Trong đêm diễn nguyện dưới chân Mẹ, cộng đoàn hiện diện không quên đồng bào miền Bắc vừa bị lũ lụt càn quét, chịu tổn thất nghiêm trọng, mất người, mất của… thật đau xót. Tất cả mọi người quây quần bên Mẹ, tha thiết cầu xin cho bà con ruột thịt miền Bắc sớm được ổn định cuộc sống sau thảm họa thiên tai nặng nề.
Chương trình khép lại với phép lành Thánh Thể và lời ca Salve Regina – vang lên trong tâm tình cảm mến, tri ân.
4. THÁNH LỄ TẠ ƠN MỪNG KIM KHÁNH GIÁO PHẬN
Trong Năm Thánh mừng Kim khánh Giáo phận Phan Thiết, có rất nhiều sinh hoạt đạo đức được triển khai đều đặn mỗi tháng nhằm thăng tiến đời sống đức tin các thành phần Dân Chúa, nhưng Thánh lễ tạ ơn sáng 20/9/2024 vẫn là dịp được chờ đợi nhiều nhất.
Từ ngày hôm trước, Linh địa Thánh Mẫu Tapao đã rộn ràng bởi hàng chục ngàn người hành hương kéo về. Tờ mờ sáng ngày chính lễ, con cái Giáo phận Phan Thiết đã hân hoan tràn ngập Linh địa. Trong khuôn viên và lễ đài được trang trí rất đẹp mắt, họ mang nhiều tâm tình thắm thiết dâng về Mẹ Maria mến yêu.
Những tâm tình trước Thánh lễ
Đến từ giáo xứ Long Hương, hạt Bắc Tuy, bà Nguyễn Thị Vân, dù bị đau chân, đi lại khó khăn, nhưng vẫn tranh thủ đến Tàpao cho kịp giờ lễ. Bà nói với niềm vui tràn trào:
“Chân tôi đau lắm, nhưng tôi không bỏ qua dịp này được. Đến đây rồi mới thấy thật là phấn khởi, và tâm hồn thật là bình an. Lễ hôm nay lớn quá! Mọi người đông quá! Có nhiều giám mục nữa! Tôi thấy mình dù có đi 150 cây số cũng không sao cả, vì tới đây tôi được chia vui cùng Giáo phận và quan trọng hơn nữa là tôi được cầu nguyện với Đức Mẹ.”
Linh mục Phêrô Lê Anh Tuấn – Trưởng Ban Truyền thông và thành viên Ban Tổ chức – cho biết:
“Để phục vụ cho Thánh lễ được diễn ra tốt đẹp, không bị gián đoạn bởi tình hình thời tiết xấu do bão số 4 vừa hình thành, Ban Tổ chức – dưới sự hướng dẫn của Đức cha Giuse – đã quyết định dựng rạp kiên cố, có thể phủ 6500m2. Từ 10 ngày trước, các công tác chuẩn bị hiện trường đã được thực hiện trong sự khẩn trương, gấp rút và kỹ lưỡng, sao cho có những điều kiện tốt nhất phục vụ đại lễ của Giáo phận.”
Còn Nữ tu Maria Nguyễn Thị Tuyết – Phó Tổng Phụ trách Hội dòng Mến Thánh Giá Phan Thiết – người tham gia cộng tác tổ chức sự kiện mừng Kim khánh Giáo phận thì cho hay:
“Hội dòng Mến Thánh Giá Phan Thiết dồn toàn tâm toàn lực cho mọi công việc mà Đức cha Giuse phân công như: đảm nhận trọn vẹn chương trình diễn nguyện, phụ trách ca đoàn hát trong các nghi thức và Thánh lễ. Thời gian chuẩn bị kịch bản và tập dợt diễn nguyện kéo dài 7 tháng. Tất cả các chị em đều đồng lòng, dành tâm sức cho chương trình này. Hưởng ứng lời mời gọi của vị cha chung, tôi cũng như các chị em trong Nhà dòng đã sống Năm Thánh trong lời cầu nguyện với tâm tình tạ ơn và làm mọi việc khác trong niềm vui phục vụ.”
Khởi sự Thánh lễ
Thánh lễ tạ ơn mừng Kim khánh Giáo phận Phan Thiết đã được long trọng cử hành vào lúc 07g00 với vị chủ tế là ĐGM Giuse Đỗ Mạnh Hùng.
Đồng tế với ngài có các vị Giám mục trong HĐGMVN, một số giám mục nước ngoài và khoảng 250 linh mục đồng tế. Các tu sĩ, chủng sinh và giáo dân tham dự rất đông, tràn ngập khu vực thiên nhiên rộng lớn của TTHHTM Tàpao.
Thánh lễ đặc biệt có sự hiện diện của ĐTGM Marek Zalewski, ĐTGM chủ tịch HĐGM Pháp Eric de Moulins Beaufor (Giáo phận Reims) và phái đoàn đến từ Pháp, ĐGM Domenico Pompili của Giáo phận Verona và phái đoàn đến từ Italia, ĐGM Silvio Siripong Charatsri của Giáo phận Ratchaburi và phái đoàn đến từ Thái Lan.
Trước Thánh lễ là Giờ Khấn với những lời cầu nguyện lắng đọng đầy sốt sắng và bình an.
Thánh lễ được cử hành với hình thức song ngữ: tiếng Việt, tiếng Anh để khách quốc tế cùng hiệp thông.
Trước tiên, cộng đoàn cùng xướng lên lời Kinh Năm Thánh Giáo phận. Lúc này, khán đài đã kín chỗ, chìm trong bầu khí thiêng liêng. Hàng chục ngàn người đồng tâm hướng về đoàn rước đồng tế đang tiến vào khu vực lễ đài trong bài ca nhập lễ thiết tha.
Khi đoàn đồng tế đã an vị trên lễ đài, Lm Giuse Hồ Sĩ Hữu – Tổng Đại diện Giáo phận Phan Thiết – đã chào mừng quý đấng bậc và các khách mời. Sau đó Cha Giuse Nguyễn Kim Anh – Hạt trưởng hạt Đức Tánh – công bố Phép lành Tòa thánh dành cho những người tham dự Thánh lễ này.
Kế tiếp, ĐTGM Marek Zalewski đã chúc mừng Giáo phận Phan Thiết. Theo Ngài, việc cử hành Năm Thánh Giáo phận cho thấy hạt giống đức tin đã nảy nở và phát triển mạnh mẽ ở miền đất này. Ngài nói:
“Các tín hữu không chỉ được nuôi dưỡng về mặt tinh thần, mà còn trở thành ngọn hải đăng của ánh sáng và khí cụ của tình yêu Thiên Chúa trong vùng đất này và còn xa hơn nữa… Khi chúng ta cất cao lời ca ngợi tạ ơn, hãy nhớ đến nhiều ơn lành mà mình đã nhận được và những thử thách đã vượt qua.”
Đại diện HĐGMVN, ĐTGM Giuse Nguyễn Năng cũng chúc mừng Giáo phận Phan Thiết đang phát triển tốt đẹp. Khi mới thành lập, Giáo phận chỉ có 50 linh mục phục vụ 68.110 tín hữu. Nay Phan Thiết đã có 194 linh mục giáo phận phục vụ 192.112 tín hữu trong 103 giáo xứ và 15 giáo họ biệt lập. Giáo phận nơi đây còn có trên 100 chủng sinh, gần 1.000 nam nữ tu sĩ giáo phận và 100 tu sĩ Dòng Giáo hoàng, 1.338 giáo lý viên, hằng năm có trên 1.000 anh chị em tân tòng.
Theo ngài, sở dĩ có được sự phát triển như hôm nay, là vì Giáo phận Phan Thiết được xây dựng trên sự hiệp thông và bác ái:
– Hiệp thông với Chúa bằng đời sống nội tâm sâu xa, hiệp thông giữa các thành phần dân Chúa qua lối sống hiệp hành theo đường hướng của Thượng Hội đồng Giám mục, và hiệp thông với mọi thành phần xã hội, với anh chị em đồng bào không cùng niềm tin tôn giáo, kiến tạo tình liên đới, huynh đệ và hợp tác.
– Tình bác ái đã thúc đầy các tín hữu tích cực dấn thân phục vụ tha nhân, nhất là những người nghèo khổ, với tinh thần đối thoại và yêu thương mọi thành phần trong xã hội.
Tiếp theo, ĐGM Giuse Đỗ Mạnh Hùng, thay mặt cộng đoàn tín hữu trong giáo phận, đã gởi lời cảm ơn mọi người, và hết lòng tri ân cảm tạ Thiên Chúa qua sự phù hộ của Đức Mẹ Tàpao.
Hướng về đoàn chiên được trao phó, vị cha chung giáo phận nhắn nhủ: “Hãy tiếp tục cùng nhau bước đi trong đức tin và sự hiệp nhất để loan báo Tin Mừng Giêsu cho mọi người, theo gương Đức Mẹ lên đường thăm bà chị họ Elizabeth”.
Bài giảng lễ
Đức cha Giuse Bùi Công Trác, Giám mục phụ tá Tổng Giáo phận Sài Gòn, đã giảng lễ. Ngài khái quát lại sự hình thành, phát triển của Giáo phận Phan Thiết, đồng thời chỉ ra những nét đặc biệt của Giáo phận miền biển này.
– Giáo phận mẹ của Phan Thiết là Nha Trang thì thuộc về Giáo tỉnh Huế, nhưng Giáo phận con là Phan Thiết lại thuộc về Giáo tỉnh Sài Gòn. Giáo phận Nha Trang được thành lập năm 1957, và khi vừa tròn 18 tuổi (năm 1975), đã sinh ra “con đầu lòng Phan Thiết”.
– Đức Giám mục chánh tòa tiên khởi là Đức cha Phaolô Nguyễn Văn Hòa lại không thể về Phan Thiết đảm nhận sứ vụ vì Việt Nam lúc ấy đang trong giai đoạn giao thời đầy hoang mang.
– Người đóng thế là Đức cha Nicôla Huỳnh Văn Nghi lại trở nên vai chính, từ vị trí Giảm quản tông tòa đã trở thành Giám mục chính tòa Phan Thiết.
– Vùng đất Phan Thiết cũng là nơi thấm đẫm máu đào các tiền nhân tử đạo, là nét son chói ngời. Chỉ tính năm 1861, đã có 2 linh mục, 2 nữ tu và 22 giáo dân chịu chết vì Chúa.
– Giáo phận đã được Đức Mẹ Tàpao đặc biệt yêu thương, bảo trợ.
Khép lại bài giảng lễ, ĐGM Giuse Bùi Công Trác đã khéo léo kết hợp các khẩu hiệu của các Giám mục chủ chăn Phan Thiết làm thành một ước nguyện gửi đến cộng đoàn dân Chúa Phan Thiết: “Xin cho Giáo phận luôn “hiệp nhất trong đức tin”[1], trong “hiền lành và khiêm nhường”[2], “trong Thần Khí và Chân Lý”[3], luôn cậy dựa vào “Thiên Chúa là Tình Yêu”[4], để “tình yêu Đức Kitô thúc bách”[5] mà hăng say loan báo “Tin Mừng cho người nghèo khó”[6].
Cảm nhận sau Thánh lễ
Sau bài giảng, Thánh lễ tiếp tục với cử hành Phụng vụ Thánh Thể, và kết thúc với những cảm nhận dạt dào niềm vui về những ơn lành nhận được tại Thánh địa Tàpao của Giáo phận Phan Thiết.
Linh mục Phêrô Nguyễn Duy Nhạc – thành viên Ban Tổ chức – đã chia sẻ: “50 năm là một biến cố lớn của giáo phận, vì vậy, từ khâu tổ chức, vệ sinh, đón khách,… mỗi người một việc, nhỏ làm việc nhỏ, lớn làm việc lớn, theo tinh thần hiệp hành của toàn thể Giáo phận”. Cha cũng tiết lộ thêm: Đức cha Giuse, vị chủ chăn của Giáo phận, đã rất cẩn thận, chăm chút chuẩn bị từ 2 năm nay cho chương trình lễ của Năm thánh được tốt đẹp.
Linh mục Phaolô Hoàng Đức Dũng – chánh xứ Hiệp Đức – cho biết: Giáo xứ Hiệp Đức đã tổ chức các chương trình hành hương về bên Mẹ Tàpao mỗi tháng trong thời gian qua. Riêng dịp đại lễ Kim khánh này có hơn 400 giáo dân giáo xứ đăng ký tham gia. Ngài nói: “Điều may mắn nữa là, hồng ân năm thánh của giáo xứ (2023) lại kề cận với Năm thánh của Giáo phận (2024), do đó từ thánh lễ, sinh hoạt các hội đoàn… tôi đều hướng dẫn giáo dân có tâm tình tạ ơn hòa chung với Giáo phận. Điều cốt lõi là mọi người cảm nghiệm được ơn Chúa ban và sống Lời Chúa, sống chứng nhân mỗi ngày nơi giáo xứ, với tha nhân…”
Gặp gỡ sau Thánh lễ
Sau Thánh lễ, giáo phận Phan Thiết cũng nhận được niềm vui chia sẻ từ quý vị chính quyền các cấp và các đại diện tôn giáo bạn đến chúc mừng, gặp gỡ và chia vui tại hội trường ở Nhà khách TTHHTM Tàpao.
Về phía chính quyền trung ương có ông Vũ Chiến Thắng – Thứ trưởng Bộ Nội vụ. Về phía chính quyền tỉnh Bình Thuận có ông Nguyễn Hồng Hải – Phó Chủ tịch UBND tỉnh – cùng đại diện chính quyền các huyện, thành phố trong tỉnh. Về phía các tôn giáo bạn có quý vị đại diện Phật giáo, Cao Đài và Tin Lành.
Buổi sáng của lễ hội Kim khánh trôi qua. Dưới tiết trời mát mẻ, những cơn mưa lất phất thi thoảng rơi xuống, vẫn thấy không ít khách hành hương đang nán lại bên Mẹ, thầm thì cầu nguyện. Từng cộng đoàn lớn nhỏ, từng cá nhân với những tâm tình thành kính dâng lên Mẹ, qua những lời ca nhè nhẹ vang lên, làm thành âm điệu rất riêng và rất thánh thiện ở chốn này…
Hình và video: Truyền thông Giáo phận Phan Thiết
và Truyền thông Hội đồng Giám mục Việt Nam
______
[1] Khẩu hiệu Giám mục của Đức cha Giuse Đỗ Mạnh Hùng đương nhiệm.
[2] Khẩu hiệu Giám mục của Đức Giám quản Tôma Nguyễn Văn Trâm.
[3] Khẩu hiệu Giám mục của Đức cha Phaolô Nguyễn Văn Hòa.
[4] Khẩu hiệu Giám mục của Đức cha Nicolas Huỳnh Văn Nghi.
[5] Khẩu hiệu Giám mục của Đức cha Giuse Vũ Duy Thống.
[6] Khẩu hiệu Giám mục của Đức cha Phaolô Nguyễn Thanh Hoan.
