Áp lực buộc các cơ quan lập pháp bang phải cho treo Mười Điều Răn trong lớp học đang ngày càng tăng, đặc biệt sau khi bang Louisiana thông qua đạo luật vào năm 2024. Nhiều bang khác như Bắc và Nam Dakota, Oklahoma, Tennessee và Texas cũng đang xúc tiến các sáng kiến tương tự.
Tuy nhiên, điều ít ai nhận ra là: chính Kinh Thánh lại đưa ra lập luận mạnh mẽ nhất chống lại việc sử dụng Mười Điều Răn như một chuẩn mực đạo đức chung cho toàn xã hội.
Là một học giả Kinh Thánh với 55 năm giảng dạy tại Đại học Boston, tôi cho rằng việc treo Mười Điều Răn ở trường công không chỉ trái với tinh thần Kinh Thánh mà còn vi phạm Tu chính án thứ nhất của Hiến pháp Hoa Kỳ.
Mười Điều Răn – Một giao ước thiêng liêng, không phải luật phổ quát
Trong Kinh Thánh, Mười Điều Răn xuất hiện ở hai nơi: Xuất Hành 20:1–17 và Đệ Nhị Luật 5:5–21, với những khác biệt nhỏ. Để hiểu rõ ý nghĩa, ta cần đặt các điều răn trong bối cảnh lịch sử và tôn giáo.
Trong sách Xuất Hành, Thiên Chúa giữ lời hứa với các tổ phụ Ápraham, Isaac và Gia-cóp. Ngài giải cứu dân Israel khỏi ách nô lệ Ai Cập và mời họ trở thành dân riêng của Ngài. Khi họ đồng ý, Thiên Chúa ban cho họ Mười Điều Răn – như một hiệp ước để họ sống đúng tư cách dân được chọn.
Điều Răn thứ nhất là căn bản: “Ta là Đức Chúa, Thiên Chúa của ngươi, Đấng đã đưa ngươi ra khỏi đất Ai Cập, khỏi nhà nô lệ. Ngươi không được có thần nào khác ngoài Ta…” (Xh 20:1–6)
Các học giả Kinh Thánh đều đồng thuận rằng: Mười Điều Răn không phải là luật chung cho mọi người, mà là một giao ước thiêng liêng giữa Thiên Chúa và dân Israel. Giáo sư Michael Coogan viết: “Các tác giả Kinh Thánh không có ý coi Mười Điều Răn là luật phổ quát. Nó chỉ dành riêng cho dân Israel và con cháu họ, không dành cho người Ai Cập hay các dân tộc khác.”
Giáo sư Moshe Weinfeld bổ sung: “Mười Điều Răn không nhằm đưa ra luật lệ cụ thể, mà là tiêu chuẩn để xác định ai thuộc về cộng đoàn đức tin.”
Điều đó có nghĩa: ai không giữ các điều răn ấy sẽ tự loại mình ra khỏi cộng đoàn chứ không phải vi phạm pháp luật.
Hai lý do nghiêm trọng khác
-
Điều Răn thứ mười chấp nhận chế độ nô lệ như điều hiển nhiên: “Ngươi không được ham muốn vợ người, tôi tớ nam nữ của người…”
-
Điều Răn thứ nhất phủ nhận sự tồn tại của các tôn giáo khác, điều đi ngược lại nguyên tắc tự do tín ngưỡng.
Như vậy, Mười Điều Răn không phải là một bản hiến chương đạo đức trung lập, mà là lời tuyên xưng đức tin của một cộng đồng tôn giáo cụ thể.
Trong khi đó, Tu chính án thứ nhất của Hiến pháp Hoa Kỳ quy định rõ: “Quốc hội không được ban hành luật nào nhằm thiết lập tôn giáo, hay ngăn cấm việc tự do thực hành tôn giáo.”
Treo Mười Điều Răn trong lớp học công lập là hành động cổ vũ cho một tôn giáo cụ thể điều trái với Hiến pháp.
Không phù hợp với giáo huấn của Công đồng Vaticanô II
Công đồng Vaticanô II, trong văn kiện Nostra Aetate, đã khẳng định: Giáo Hội Công giáo trân trọng những giá trị chân thật trong các tôn giáo lớn như Ấn Độ giáo, Phật giáo, Hồi giáo… Nếu một quốc gia áp đặt Mười Điều Răn như chuẩn mực đạo đức chung, điều đó không chỉ thiên vị một tôn giáo mà còn gián tiếp phủ nhận giá trị của các tôn giáo khác.
Giải pháp thay thế: Quy luật Vàng
Thay vì Mười Điều Răn, các lớp học ở Mỹ nên cổ vũ “Quy luật Vàng” – nguyên tắc đạo đức được chia sẻ rộng rãi trong các tôn giáo:
-
“Hãy yêu người thân cận như chính mình” (Lv 19:18)
-
“Tất cả những gì anh em muốn người ta làm cho mình, thì hãy làm cho người ta” (Mt 7:12)
Nguyên tắc này có mặt trong hầu hết các truyền thống tôn giáo, dễ hiểu, mang tính xây dựng và không gây chia rẽ.
Mười Điều Răn là nền tảng thiêng liêng của người Do Thái và Kitô hữu nhưng không thể ép buộc mọi công dân phải tuân theo. Việc treo Mười Điều Răn trong lớp học không chỉ làm sai lệch ý nghĩa nguyên thủy của bản văn Kinh Thánh, mà còn vi phạm tinh thần tự do tôn giáo được Hiến pháp Hoa Kỳ bảo vệ.
Nếu chúng ta thật sự muốn xây dựng một xã hội có đạo đức, hãy bắt đầu bằng tình yêu thương và sự tôn trọng lẫn nhau những giá trị mang tính phổ quát, được chia sẻ bởi tất cả các tôn giáo lớn và cả những người không có niềm tin tôn giáo.
