Phó Chủ tịch Việt Nam hội kiến Đức Giáo hoàng Lêô XIV trong bối cảnh quan hệ song phương ấm lên

Cuộc gặp gỡ mới đây là bước tiến tiếp theo trong tiến trình xích lại gần nhau giữa Tòa Thánh và Việt Nam trong những năm gần đây, bao gồm việc bổ nhiệm vị Đại diện Tòa Thánh thường trú tại Việt Nam.

Ngày 30 tháng 6 năm 2025, tại Vatican, Đức Giáo hoàng Lêô XIV đã tiếp kiến Phó Chủ tịch nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam, bà Võ Thị Ánh Xuân. Chuyến thăm của vị lãnh đạo cấp cao ngay từ đầu triều đại giáo hoàng cho thấy đối thoại giữa Tòa Thánh và quốc gia Đông Nam Á này đang tiếp tục diễn ra. Tuy nhiên, hai bên hiện vẫn chưa thiết lập quan hệ ngoại giao chính thức.

Tòa Thánh không cung cấp thông tin chi tiết về cuộc gặp kín giữa Đức Giáo hoàng và Phó Chủ tịch nước. Trong buổi sáng tại Vatican, bà Võ Thị Ánh Xuân cũng đã gặp Tổng Giám mục Paul Richard Gallagher – Ngoại trưởng Tòa Thánh. Vị nhân vật chủ chốt trong ngành ngoại giao Vatican này từng đến thăm Việt Nam vào tháng 4 năm 2024 và được tiếp đón bởi Thủ tướng cùng nhiều lãnh đạo cấp cao khác.

Theo thông cáo báo chí sau cuộc gặp, các cuộc trao đổi tại Phủ Quốc Vụ Khanh là dịp để bày tỏ “sự trân trọng sâu sắc (…) đối với những tiến triển tích cực trong quan hệ giữa Tòa Thánh và Việt Nam”, đặc biệt là việc thực hiện “Thỏa thuận về quy chế của Đại diện Tòa Thánh thường trú tại Việt Nam”.

Những bước tiến đến quan hệ gần gũi hơn

Ngày 23 tháng 12 năm 2023, Tổng Giám mục Marek Zalewski được bổ nhiệm làm Đại diện Tòa Thánh thường trú đầu tiên tại Việt Nam. Trước đó, vào ngày 27 tháng 7 cùng năm, Chủ tịch nước Việt Nam khi đó là ông Võ Văn Thưởng đã đến thăm Vatican và công bố quyết định này.

Việc mở văn phòng của Đại diện Tòa Thánh tại Việt Nam được xem là bước tiến quan trọng trong quan hệ song phương. Tuy nhiên, thông cáo chung không đề cập đến chức danh “Khâm sứ Tòa Thánh” và cũng chưa công bố việc tái lập quan hệ ngoại giao chính thức – vốn đã bị gián đoạn từ năm 1975.

Hiện nay, Tòa Thánh chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao với 183 trong số 195 quốc gia trên thế giới.

Theo Tòa Thánh, trong cuộc gặp ngày thứ Hai, hai bên đã nhấn mạnh đến “đóng góp của Giáo hội Công giáo cho xã hội Việt Nam”. Bà Phó Chủ tịch (giữ chức từ năm 2021) và Tổng Giám mục Gallagher cũng trao đổi về “tình hình chính trị – xã hội trong nước, cũng như các diễn biến khu vực và quốc tế”.

Hiện nay, người Công giáo chiếm khoảng 7% trong tổng số gần 100 triệu dân tại Việt Nam.

Trong chuyến thăm Việt Nam được công bố vào tháng 1 năm 2024, Tổng Giám mục Gallagher nhấn mạnh về sự “đổi mới” của đất nước, đặc biệt trong quan hệ với cộng đồng quốc tế và với Giáo hội Công giáo. “Chúng tôi cũng hy vọng có thể khuyến khích Việt Nam tiến đến quyền tự do tôn giáo lớn hơn nữa,” ngài nói thêm, lưu ý rằng tự do tôn giáo – dù đã được ghi trong Hiến pháp – vẫn “là một tiến trình đang được hoàn thiện”.

Một chuyến tông du trong tương lai?

Việt Nam là một trong số ít quốc gia trên thế giới chưa từng đón tiếp một vị giáo hoàng. Trên chuyến bay trở về từ Mông Cổ hồi tháng 9 năm 2023, Đức Thánh Cha Phanxicô từng nói rằng “chắc chắn” sẽ có một chuyến tông du đến Việt Nam trong những năm tới, đồng thời hài hước gợi ý rằng có thể chuyến đi ấy sẽ do “Gioan XXIV” – tên ngài dùng để nói vui về người kế nhiệm – thực hiện.

Trong một lá thư được AsiaNews đưa tin vào tháng 12 năm 2023, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng – người sau đó được thay thế bởi ông Lương Cường – đã chính thức mời Đức Giáo hoàng Phanxicô đến thăm Việt Nam.

Theo: Vietnamese vice president meets Leo XIV as relations warm