VATICAN – Du khách đến Rome sẽ sớm có cơ hội khám phá Vương cung thánh đường Thánh Phêrô qua một triển lãm số hóa đột phá, được tạo ra nhờ sự hợp tác giữa Vatican và Microsoft, sử dụng công nghệ AI tiên tiến.
Triển lãm mang tên “Petros Eni” (tạm dịch: “Phêrô có mặt ở đây”) sẽ bao gồm một mô hình 3D chi tiết của Vương cung thánh đường – nơi được cho là an táng Thánh Phêrô. Bản sao kỹ thuật số này, ra mắt trực tuyến vào tháng Giêng 2025, được xây dựng từ hơn 400.000 bức ảnh do các thiết bị bay không người lái chụp lại, dưới sự điều phối của công ty Pháp Iconem. Hệ thống AI đã xử lý dữ liệu để tạo nên một hình ảnh 3D chính xác đến từng chi tiết.
Brad Smith, Phó Chủ tịch Microsoft, mô tả dự án là sự kết hợp giữa tổ chức lâu đời nhất thế giới và công nghệ hiện đại nhất. Microsoft đã cung cấp toàn bộ dịch vụ miễn phí, với sự tham gia của nhiều chuyên gia.
Triển lãm sẽ kể câu chuyện qua ba chương: cuộc đời Thánh Phêrô, lịch sử Vương cung thánh đường, và những khám phá mới nhờ AI. Hồng y Mauro Gambetti, quản lý Vương cung thánh đường, kỳ vọng công nghệ này sẽ giúp tối ưu hóa dòng du khách và bảo tồn công trình trong hàng thế kỷ tới.
Bên cạnh triển lãm trực tuyến, một ứng dụng và trang web mới sẽ ra mắt, cung cấp các mô hình 3D tương tác và thông tin chi tiết về lịch sử, nghệ thuật và cấu trúc của nhà thờ. Đặc biệt, các trường học có thể tiếp cận mô hình này thông qua phiên bản Minecraft Education, giúp thế hệ trẻ khám phá vẻ đẹp và ý nghĩa văn hóa của công trình.
Dự án này cũng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn lịch sử, khi hàng nghìn hình ảnh thu thập được làm nổi bật các chi tiết đã bị thời gian lãng quên, như gạch mosaic bị mất hay tổ nhện. Mô hình 3D còn có thể hỗ trợ phục hồi nếu nhà thờ bị hư hại, tương tự như bài học từ vụ cháy Nhà thờ Đức Bà Paris.
Quan hệ hợp tác giữa Vatican và Microsoft bắt đầu từ năm 2020, khi tập đoàn công nghệ này ký cam kết “Rome Call for AI Ethics” nhằm phát triển AI có trách nhiệm. Đức Giáo hoàng Francis cũng nhấn mạnh dự án phải làm nổi bật tính linh thiêng và ý nghĩa văn hóa của Vương cung thánh đường, đồng thời chào đón mọi du khách. Tất cả mọi người cần phải cảm thấy được chào đón trong ngôi nhà lớn này, cho dù họ có đức tin hay đang tìm kiếm đức tin, hoặc đến để chiêm ngưỡng vẻ đẹp nghệ thuật của Rome hay muốn giải mã các mã văn hóa của thành phố này.
Với dự án này, Vatican hy vọng sẽ truyền tải câu chuyện của Thánh Phêrô đến với thế giới và các thế hệ tương lai, đảm bảo sự trường tồn của một trong những công trình biểu tượng nhất của lịch sử nhân loại.
